Artist y Mis: Amy Grandvoinet
- cerys35
- Jul 2
- 5 min read
Updated: Jul 7
Mae Artist y Mis yn nodwedd lle rydyn ni'n tynnu sylw at waith anhygoel un o'n haelodau.
Ein Hartist y Mis yw Amy Grandvoinet!

Ar hyn o bryd mae Amy yn byw yn Aberystwyth ac yn ceisio byw 'bywyd go iawn'. Mae hi'n gwneud ei ymchwil doethuriaeth yn y maes seicoddaearyddiaeth lenyddol a bydd hi'n dysgu ysgrifennu hunanethnograffig yn Lerpŵl o fis Medi ymlaen. Mae ei nodwedd Artist y Mis Gorffennaf DAC yn dathlu cyhoeddiad ei ffuglen fer newydd – ‘SLATE PILLOW MARBLE PILLOW PILLOW PILLOW’ – yn Folding Rock 002: Speak to Me, a ysgrifennwyd yn ystod rhaglen Ail-ddyfeisio'r Prif Gymeriad 2024-5 Llenyddiaeth Cymru x Celfyddydau Anabledd Cymru. Isod, mae Amy yn ateb rhai o'n cwestiynau mewn perthynas ag ef. Darllenwch ymlaen os dymunwch.
DAC: Llongyfarchiadau ar gyhoeddiad eich ffuglen fer yn Folding Rock 002: Sgwrsio da ni, Amy! Allwch chi ddweud unrhyw beth wrthym amdano?

Amy: Diolch DAC ie! Mae fy ffuglen fer yn Folding Rock 002: Speak to Me, ‘SLATE PILLOW MARBLE PILLOW PILLOW PILLOW’, yn stori-chwedl wedi’i strwythuro o amgylch cân gwrthsafiad gwrth-ffasgaidd Eidalaidd ‘Bella Ciao’ (gweler tribunemag.co.uk/2021/03/bella-ciao-the-song-of-the-partisans). Dwi ddim eisiau dweud gormod (mae Folding Rock 002: Speak to Me allan yn fuan), ond mae'n ymwneud â thrallod ac iacháu seicosomatig, tensiynau yn y diwydiant diwylliant, y byd academaidd, teithio 'late-capitalist', ansicrwydd cymdeithasol/emotio-economaidd, y breuder a gwerth mindlws o berthnasoedd, a mwy. Mae arc y naratif yn eithaf llinol, ond dwi'n meddwl efallai bod y naws ychydig yn rhyfedd. Mae Saesneg, Cymraeg ac Eidaleg yn cymysgu mewn dryswch ieithyddol a lleoliadol, ac yna mae 'na ddiweddglo hapus. O'n i'n bwriadu iddo fod yn stori o gariad fuddugoliaethus yn erbyn trasiedi strwythurol. Y prif gymeriadau yw Ciao Bella a Sant Ffransis, ac mae popeth wedi'i osod rhwng Rhufain a Riviera Cymru.

DAC: Swnio’n fendigedig. Sut gwnaeth dy brofiad o gymryd rhan yn rhaglen Ail-ddyfeisio’r Prif Gymeriad Llenyddiaeth Cymru x DAC dod mewn i weithio ar hyn?

Hmm wel, ers cryn nifer o flynyddoedd o'n i di eisiau archwilio rhai o bethau drwy ffuglen fer yn ymwneud â diagnosis PTSD hir-ddisgwyliedig. Yn fuan ar ôl i mi gael y diagnosis ym mis Mai diwethaf, clywais am raglen Ail-ddyfeisio'r Prif Gymeriad Llenyddiaeth Cymru x Celfyddydau Anabledd Cymru, cyfres o sesiynau grŵp ar-lein dan arweiniad tiwtor (Kaite O'Reilly anhygoel yn y garfan hon) yn archwilio ysgrifennu a Byddardod, Anabledd, Niwroamrywiaeth. Ar ôl mynychu cyfarfod Cwestiynau Cyffredin a gynhaliwyd ar Zoom, llwyddais i gael gwared ar fy nhueddiadau hunan-difrod, ymgeisio, a chael lle ar y cwrs. Gwnes i ddarllen SICK (gweler sickmagazine.org/homepage) a wnes i feddwl yn ddwfn am ffurf y stori fer yn rhannol drwy gyfraniad at brosiect rhagorol Jonathan Gibbs ‘A Personal Anthology’ (gweler apersonalanthology.com/category/amy-grandvoinet/). Lansiwyd cylchgrawn Folding Rock (hwre!) yr hydref hwnnw (ar ôl ad-drefni dadleuol cyllid Cyngor Llyfrau Cymru BIG UP Planet: The Welsh Internationalist ac eraill); o'n i'n meddwl y gallai fy ymdrechion penodol i leoliad er mwyn ddadrwystro mynegiant ffitio'n dda yn y cylchgrawn, felly anfonais 'SLATE PILLOW MARBLE PILLOW PILLOW PILLOW', wedi'i llunio rhwng Aberystwyth (lle rwy'n byw ar hyn o bryd) ac Ysgol Brydeinig Roma (wrth ymweld â'r gwneuthurwr ffilmiau dawnus Laura Phillips), at Kathryn Tann a Rob Harries. O'n i'n hapus ei fod yn gwneud synnwyr iddyn nhw oherwydd doeddwn i ddim wedi ysgrifennu llawer fel hyn o'r blaen. Fe wnaeth rhaglen Llenyddiaeth Cymru x DAC fy helpu i feddwl am gontractau awdur-darllenydd: efallai y byddai fy ysgrifennu'n gwneud hwyl i mi, ond sut mae'n cyfieithu y tu hwnt i hynny? Rwy'n dwlu ar eirio'r rhaglen fel un sy'n cael ei rhedeg gan 'Llenyddiaeth Cymru x Celfyddydau Anabledd Cymru': mae'r peth cydweithio 'x' yn hollbresennol ar hyn o bryd (Gucci x Adidas, C.I.A. x Taylor Swift, ac ati)? Mae hyn wedi'i rwygo ymhellach yn 'SLATE PILLOW MARBLE PILLOW PILLOW PILLOW'.

DAC: Yn hollol! Ble mae'r cyfan yn cysylltu â'ch ymchwil doethuriaeth, felly? A hefyd pam y gwnaethoch chi ddechrau ysgrifennu yn gyffredinol?

Amy: Nid yw fy noethuriaeth yn seiliedig ar ymarfer felly nid yw mentrau fel ‘SLATE PILLOW MARBLE PILLOW PILLOW PILLOW’ yn rhan uniongyrchol o fy nhraethawd ymchwil. Doeddwn i ddim hyd yn oed yn gwybod y gallech chi wneud PhDs yn seiliedig ar ymarfer (er gwybodaeth i chi) cyn cael ysgoloriaeth ymchwil llwch aur AHRC yn ôl yn 2022. Ond mae'n rhan o fy * praxis * personol ehangach o fywyd, yn sicr!! O ran fy ngwaith doethuriaeth-swyddogol rwy'n ymchwilio'n fonograffig i bum ffenomen testun + delwedd wahanol sy'n defnyddio technegau 'seicoddaearyddiaeth' yn benodol, a ddiffinnir à la Rhyngwladolwyr 'Lettrist' a 'Situationist' yn y 1950au fel 'astudiaeth o gyfreithiau penodol o effeithiau manwl yr amgylchedd daearyddol, boed wedi'i drefnu'n ymwybodol neu beidio, ar emosiynau ac ymddygiadau unigolion' (gweler

bopsecrets.org/SI/urbgeog.htm). Roedd datblygiad dinesig byd-eang hynod swyddogaethol ac anniwall am elw canol y ganrif yn dinistrio bodau dynol, yn ôl eu dadleuon. Tyfu i fyny yn Dref Newydd ôl-rhyfel Bracknell yn y 90au a dechrau'r 00au, fy nghynefin ffurfiannol yw mwtaniad mutaniad post-Thatcherite o'r union systemau hynny y bu Lettrists a Situationists (ynghyd â Henri Lefebvre) yn llefain drostynt. Mae llawer o barthau, fodd bynnag, ym Mhrydain neo-ryddfrydol yn cyflyru anhrefn: mae gweithgaredd seicoddaearyddiaeth yn ceisio mynd i'r afael â hyn a dathlu gwedduster amgen. Rwy'n ysgrifennu ac ati at y nod hwn. Unwaith y bydd fy PhD yn finito (Duw a'i fodd), rwyf eisiau parhau.

DAC: Nice! Bendigedig! Bene! Oes 'na fodd i ni gadw llygad ar y taclo a'r dathliadau hyn?
Amy: Ie, plîs darganfyddwch fwy ar fy ngwefan amygrandvoi.net (mor joyeux am barth punny) neu linktr.ee/amy_k_grandvoinet. Ar adeg ysgrifennu dwi ar Instagram fel @amy_k_grandvoinet. Gweler hefyd fy mlog, ‘Going About, Baby’, y gallwch ei weld drwy glicio yma a.k.a here.
*

Diolch o galon, Amy! Gallwch archebu Folding Rock 002: Speak to Me, sydd hefyd yn cynnwys gwaith gan Manon Steffan Ros, Greg Flynn, Beth Preece, Yasmin Zaher, Horatio Clare, Grug Muse, Ania Card, Liz Churchill, Sophie Buchaillard, Hannah Dafforn, Natalie Ann Holborow, Emma Glass, a Maya Jordan yma foldingrock.com/shop/standalone-issues/folding-rock-002-speak-to-me/. Bydd yn cael ei gyhoeddi ar 10 Gorffennaf! Vive la révolution!
